-
1 ruch
m (a. ruchu) 1. sgt (zmienianie położenia) movement, motion- ruch ciał w przestrzeni the movement of bodies in space- ruch ziemi wokół słońca the Earth’s movement around the Sun- ledwie zauważalny ruch powietrza barely noticeable movement of the air- być w ruchu to be in motion- wprawić coś w ruch to set sth in motion [wahadło, koło]- zgodnie z ruchem/przeciwnie do ruchchu wskazówek zegara clockwise/anticlockwise2. (poruszanie się) movement; (poruszenie się) move; (gest) gesture- wdzięczne/ociężałe ruchy graceful/heavy movements- wykonać a. zrobić ruch ręką/głową to make a gesture with one’s hand/head- nie rób żadnych gwałtownych ruchów don’t make any sudden moves- wskazać coś ruchem ręki to point at sth with one’s hand- pochwycić coś zręcznym ruchem to catch sth with a graceful movement of one’s hand- czytać z ruchu warg to lip-read- krępować ruchy [ubranie] to restrict movement- zapewniać komuś swobodę ruchów to give sb freedom of movement także przen.- stać/siedzieć/leżeć bez ruchu to be standing/sitting/lying motionless- jego ruchy wyrażały zdenerwowanie you could tell by his movements that he was nervous- śledził każdy jego ruch he watched his every move- jeden ruch i nie żyjesz! one move and you’re dead!3. sgt (aktywność fizyczna) exercise- ruch na świeżym powietrzu outdoor exercise- zażywać dużo ruchu to take a lot of exercise- pies potrzebuje trochę ruchu the dog needs some exercise4. sgt (krzątanina) flurry of activity; (zamieszanie) commotion; (tłok) rush- przedświąteczny ruch the pre-Christmas rush- w kuchni panował gorączkowy ruch there was a flurry of activity in the kitchen- na sali panował nieopisany ruch the room was full of commotion- być w ciągłym ruchu to be always on the go- mamy ruch w interesie business is brisk5. sgt Transp. traffic- ruch uliczny the road traffic- ruch pieszy/kołowy pedestrian/motor traffic- ruch autobusowy/kolejowy bus/rail traffic- ruch osobowy/towarowy/tranzytowy passenger/freight/transit traffic- ruch jednokierunkowy/dwukierunkowy one-way/two-way traffic- ruch prawostronny/lewostronny driving on the right/left(-hand) side of the road- przepisy ruchu drogowego traffic regulations- droga szybkiego ruchu a throughway- pas ruchu a lane- kontroler ruchu lotniczego an air-traffic controller- kierować ruchem to direct traffic- włączyć się do ruchu to merge with traffic- na ulicach panował wzmożony ruch the traffic was heavier than usual6. (przemieszczanie się) movement- ruchy wojsk the movement of troops- ruchy migracyjne the migratory movement7. (zorganizowana działalność) movement- ruch ludowy/niepodległościowy a peasant/an independence movement- ruch artystyczny/kulturalny an artistic/a cultural movement- ruch na rzecz czegoś a movement in support of sth- ruch oporu the resistance movement- zrobić ruch pionem to move one’s pawn- teraz twój ruch it’s your move- zrobić coś w trzech/sześciu ruchach to do sth in three/six moves- dobry/zły ruch a good/bad move- śledzić czyjeś ruchy to follow sb’s moves- wykonać ruch to make a move- jaki będzie ich następny ruch? what’s going to be their next move?- jeden fałszywy ruch i po tobie one false move and you’re dead- teraz ruch należy do nich the ball is in their court przen.- ruchy stóp procentowych/cen the fluctuations in interest rates/prices- ruch kadrowy w firmie staff turnover- □ ruch harmoniczny Fiz. harmonic motion- ruch jednostajnie przyspieszony/opóźniony Fiz. uniformly accelerated/retarded motion- ruch jednostajny Fiz. uniform motion- ruch nastyczny Bot. nastic movement- ruch obrotowy rotary motion- ruch prostoliniowy/krzywoliniowy Fiz. linear/curvilinear motion- ruch robaczkowy Fizj. peristalsis- ruchy artykulacyjne Fonet. articulatory movements- ruchy Browna Fiz. Brownian movement- ruchy górotwórcze Geol. orogenic movements■ pójść w ruch [kamery, aparaty fotograficzne] to be switched on- pięści poszły w ruch fists were flying- w ruch poszły noże knives were drawn- puścić coś w ruch to set sth in motion* * *-u; -y; m( zmiana położenia) movement, motion; ( wysiłek fizyczny) exercise; ( ożywienie) boom; ( na drogach) traffic; ( w grze) move; FIZ motion; SZTUKA, POL movementwprawiać (wprawić perf) coś w ruch — to set sth in motion
odwrotnie do ruchu wskazówek zegara — anticlockwise (BRIT), counterclockwise (US)
* * *mi1. (= zmiana położenia) movement, motion; ruch jałowy techn. dead movement; ruch jednostajny fiz. uniform motion; ruch jednostajnie opóźniony fiz. uniformly retarded motion; ruch jednostajnie przyspieszony fiz. uniformly accelerated motion; ruch krzywoliniowy fiz. curvilinear motion; ruch obrotowy fiz. rotary motion, rotation; ruch prostoliniowy fiz. (recti)linear motion; ruch wahadłowy fiz. swinging motion; ruchy górotwórcze geol. earth l. orogenic movements; ruchy robaczkowe anat. peristalsis; być w ruchu be on the run; puścić l. wprawić coś w ruch set sth in motion; stać bez ruchu stand still.2. (= poruszanie się, gest) movement, motion, move; mieć swobodę ruchów t. przen. have a free hand, have leeway; zrobić pierwszy ruch make the first move.3. (= ćwiczenia fizyczne) exercise; zażywać ruchu take exercise.4. (= wzmożona aktywność, krzątanina) commotion, bustle; ruch w interesie pot. hecticness; być w ciągłym ruchu live l. lead an active life.5. (= poruszanie się pieszych i pojazdów) traffic; ruch drogowy road l. vehicular traffic; ruch prawostronny/lewostronny mot. right-/left-side traffic; ruch tranzytowy transit traffic; regulować ruch control the traffic; pas ruchu lane.7. (= posunięcie w grze planszowej) move.8. wojsk. maneuver, Br. manoeuvre; movement.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ruch
-
2 puszczać
impf ⇒ puścić* * *1. -am, -asz, puścić; perf; vt1) (linę, czyjąś rękę) to let go of; (więźnia, zakładnika) to let go; (sok itp.) to ooze; (wodę, strumień) to let out; (BOT: listki, pączki) to send out; (płytę, kasetę, piosenkę) to play2) (pot) ( maszynę) to run2.1) (o zamku itp.) to give way; ( o plamie) to come off2) (pot) (o bluzce itp.) to bleed* * *ipf.1. (= nie trzymać) let go ( coś of sth); puszczać wodze fantazji allow full play to fantasy; mróz puszcza the frost is letting up, it's beginning to thaw; lód puszcza the ice is breaking; puszczać w dzierżawę rent l. let out.2. (= pozwalać na ruch) let (sb/sth go), let off, let out; puszczać gaz turn the gas on; puszczać komuś krew bleed sb; puszczać konia biegiem/galopem/kłusem course/gallop/trota horse; puścić konia luzem give a horse its head; puszczać latawiec fly a kite; puszczać wodę turn the water on; ( do wanny) run one's bath; nie puszczać kogoś na imprezę/do kina not let sb go to a party/the movie theater; puszczać w obieg circulate, put into circulation; (obligacje, banknoty) issue; ( papiery wartościowe) launch; ( fałszywe pieniądze) utter; puszczać w ruch pięści let one's fists fly, let loose a barrage of punches; puścić coś mimo uszu let sth pass; nie puszczać pary z ust keep one's mouth shut, not breathe a word, keep mum; puszczać coś komuś płazem let sb get away with sth, let sth ride; puszczać coś w niepamięć commit sth to oblivion, forgive and forget sth, bury sth, put sth behind o.s.; puścić coś z dymem put sth to the torch, make a bonfire of sth, burn sth down; puszczać oko do kogoś ogle at sb, wink at sb; puszczać kaczki ( zabawa) play ducks and drakes.3. (= uruchomić) run (a machine, etc.); (piosenkę, płytę) play (a song, record); puścić coś w ruch set sth in motion, set sth going.4. (= pozwalać odejść) let go; puszczać kogoś wolno set l. let sb free; puszczać kogoś na wolność release sb (from prison, etc.); puścić l. zwolnić kogoś za kaucją zwł. prawn. release sb on bail; puszczać kogoś przodem let sb go first; puścić kogoś z torbami eat sb out of house and home, take sb to the cleaner's; puścić kogoś kantem pot. sell sb down the river.5. (= wydalać z siebie) (np. sok) give off, ooze; ( pędy) sprout, put forth, burgeon; (o praniu – kolory) bleed; drzewa puszczają sok trees are giving off l. oozing juice; puścić farbę pot. (= wygadać (się)) let the cat out of the bag, spill the beans; (= zdradzić (się)) let on; puścić farbę myśl. bleed; puszczać wiatry pot. break wind; puścić pawia pot. toss l. spill one's cookie, produce a liquid laugh, shout at the floor l. at the carpet l. one's shoes, air one's belly.6. (= wytyczać przebieg) build ( sth somewhere); puścić linię tramwajową tunelem lay streetcar tracks in a tunnel.7. (= ustępować pod naporem) give way; ( o nerwach) crack; drzwi puściły the door gave way; oczko mi puściło ( w pończosze) my stocking ran; ( w rajstopie) my tights ran.8. (o brudzie, plamie) come off.ipf.1. start (moving, running, etc.), set off l. out; puszczać się biegiem break into run.2. pot. sleep around, fuck around, put out, put o.s. about.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > puszczać
-
3 pu|ścić
pf — pu|szczać impf Ⅰ vt 1. (przestać trzymać) to let go- puścić drzwi to let go of the door- puścił rękę dziecka i zaczął gestykulować he let go of the child’s hand and started to gesticulate- „puśćcie mnie!” błagał ‘let me go!’ he begged2. (spowodować przemieszczenie) to let- puszczać fajerwerki to let off fireworks- puszczać kaczki na wodę to play ducks and drakes- puszczać wodę z kranu to run water from a tap- puszczę ci ciepłą wodę na kąpiel I’ll run you a hot bath- puszczać bańki mydlane to blow soap bubbles- puszczać komuś krew to bleed sb- dzieci puszczały latawca nad rzeką the children flew a. were flying a kite on the riverbank3. (pozwolić wyjść) to release- przyjdę, jeżeli rodzice mnie puszczą I’ll come if my parents let me- puszczać kogoś przodem to let sb go first- puścić kogoś na wolność to let sb out, to set sb free- puszczono go za kaucją he was released on bail- puścić w obieg fałszywe pieniądze przen. to put false banknotes into circulation- puszczać złośliwe plotki o sąsiadach przen. to spread malicious gossip about the neighbours4. (pozwolić wejść) to let [sb] in, to let in, to admit- nie puszczał nikogo za próg he didn’t let anybody in- dzieci bez opieki nie puszczano na trybuny unaccompanied children were not admitted to the stands5. (wydzielać) to release- drzewa puszczają listki the trees sprout a. put forth new leaves- jagody puszczają już sok berries are already giving off a. rendering their juices6. (uruchomić) to set in motion- puść tę nową płytę put this new record on- puść wiatrak, jest tak gorąco turn the electric fan on, it’s so hot7. (zbudować) to build [drogę, tunel]- puścili nową linię autobusową a new bus line was introduced- puścili kabel pod dywanem they ran the cable a. wire under the carpet8. pot. (trwonić) to squander, to fritter away- wszystko puszcza na wódkę he fritters away all his money on vodka- w rok puścił cały spadek he blew the whole inheritance in a year pot.9. daw. (wydzierżawić) puścić coś w dzierżawę to rent sth out, to rent out sth, to lease sth out, to lease out sth Ⅱ vi 1. (ustąpić pod naciskiem) to let go- drzwi puściły the door gave- drzwi nie puściły the door didn’t give- oczko puściło ci w pończosze your stocking has laddered- szwy puściły w spódnicy the skirt came apart at the seams2. (tracić barwę) to run- czerwona farba puściła w praniu the red dye ran in the wash- brud/plama nie puszcza the dirt/spot won’t come outⅢ puścić się — puszczać się 1. (wyruszyć) to set out- puścił się pędem po schodach he rushed a. galloped down the stairs- puścili się w drogę they set out on their way2. (zacząć ciec) to start to run a. running- krew puściła mu się z nosa his nose started to bleed3. posp., pejor. (o kobiecie) to be an easy lay, to be promiscuous■ lód puszcza the ice is melting- mróz/zima puszcza it’s thawing- puścić w ruch pięści to break into a fist fight, to resort to fisticuffs- puścić coś mimo uszu to turn a deaf ear to sth- puścić coś w niepamięć to consign sth to oblivion- puścić w niepamięć to forgive and forget- puścić coś z dymem to burn down sth, to burn sth down- puścić kogoś na szerokie wody to throw sb in at the deep end- puścić się na szerokie wody to jump in at the deep endThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pu|ścić
-
4 obieg
m (G obiegu) 1. (okrążanie, obrót) revolution- obieg planet dookoła Słońca the revolution of planets around a. about the Sun- okres obiegu Księżyca the Moon’s period of revolution2. (krążenie) [cieczy, powietrza] circulation- obieg krwi blood circulation- obieg mały/duży Med. pulmonary/systemic circulation- obieg azotu/węgla (w przyrodzie) the nitrogen/carbon cycle- obieg chłodniczy/cieplny refrigerating/thermal cycle- obieg otwarty/zamknięty open/closed cycle a. circuit- obieg wymuszony forced circulation3. (dokumentów, książek, towarów) circulation- drugi obieg clandestine circulation, samizdat- książki/literatura drugiego obiegu samizdat books/literature- w drugim obiegu in samizdat□ obieg pieniądza money a. monetary circulation- obieg syderyczny Astron. sidereal period- bezgotówkowy obieg pieniądza non-cash transactions■ być w obiegu [pieniądz, banknot, znaczek] to be in circulation, to circulate- puścić a. posłać coś obiegiem to pass a. circulate sth round/to send sth round [dokument, listę, zdjęcia]- puścić a. wprowadzić w obieg to put into circulation, to pass [pieniądze, (fałszywe) banknoty]; to issue [monetę]; to put about, to spread [plotkę]- puścić w obieg wiadomość to pass the word- wycofać z obiegu to withdraw from a. take out of circulation, to call in [banknot]; to withdraw from a. take out of circulation, to demonetize [monetę]- wyjść z obiegu [pieniądz, moneta] to go a. drop out of circulation, to disappear from circulation; [słowo, wyrażenie] to go out of use, to become obsolete- wypaść a. wyjść z obiegu pot. [osoba] (przestać się liczyć) to lose clout; (przestać się udzielać) to drop out of circulation* * *(krwi, wody, pieniądza) circulation, (ASTRON: po orbicie) orbiting; ( wokół własnej osi) rotation* * *mi1. (= ruch dokoła czegoś) rotation, revolution around sth.2. (= krążenie cieczy) circulation; obieg krwi med. blood circulation.3. (= wymiana, obrót) turnover, circulation; obieg pieniądza currency circulation; wycofać z obiegu withdraw from circulation; puścić plotkę w obieg spread a rumor; być w obiegu circulate, be in circulation; wyjść z obiegu get out of circulation; wprowadzić w obieg put into circulation.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obieg
-
5 wypu|ścić
pf — wypu|szczać impf Ⅰ vt 1. (upuścić) to let go (coś of sth)- wypuścić z rąk książkę/talerz to drop a book/plate2. (uwolnić) to release, to let [sb/sth] out- wypuścić kogoś z więzienia to release sb from prison- wypuścić konie na łąkę to let the horses out into the meadow- terroryści wypuścili kobiety i dzieci the terrorists let the women and children go- wypuścić ptaka na wolność to release a bird back into the wild3. (puścić w ruch) to let [sth] out- wypuścić powietrze z balonika to let the air out of the balloon- wypuścić wodę z wanny to let the water out of the bathtub- wypuścić strzałę z łuku to shoot an arrow- zapalił i wypuścił kłąb dymu he lit a cigarette and let out a puff of smoke- nosił koszulę wypuszczoną na spodnie he wore his shirt outside his trousers- maliny wypuściły sok the raspberries have released their juice4. (wprowadzić do obiegu) to issue [znaczki, banknoty]- wypuścić na rynek nowy model samochodu to put a new model of car on the market5. (wydać) [roślina] to put out [korzenie, liście]- wypuścić pąki/pędy to bud/to sproutⅡ wypuścić się — wypuszczać się pot. to set out, to venture- wypuścić się łodzią na morze to set out to sea in a boat- wypuścić się w podróż to set out on a journey- w pogoni za nieprzyjacielem wypuścili się aż za rzekę they ventured beyond the river in pursuit of the enemy■ wypuścić coś w dzierżawę to lease sth outThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wypu|ścić
-
6 pęd
1) ( szybki ruch) speed ( BOT) nom pl -dy2) shoot* * *mi1. (= bieg) dash, rush, scurry, impetus; pęd powietrza rush of air; pęd wody rush of water; pęd pociągu rush of a train; owczy pęd craze, stampede; robić coś w pędzie do sth in a rush, do a rush job of sth; w te pędy pot. right away, at once; puścić się pędem break into a rush.2. (= potrzeba wewnętrzna) hunger, urge, rush, yearning, craving; pęd do czegoś drive for sth; pęd do wiedzy hunger for knowledge.4. fiz. momentum; zasada pędu i popędu equation of momentum and impulse; zasada zachowania pędu principle of conservation of momentum.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pęd
-
7 zatrzym|ać
pf — zatrzym|ywać impf Ⅰ vt 1. (powściągnąć w ruchu) to stop, to halt- zatrzymać kogoś na progu to stop sb at the doorstep- zatrzymać ruch to bring traffic to a standstill- zatrzymać bieg wypadków przen. to halt the course of events2. (unieruchomić) to stop- zatrzymać maszynę/zegar to stop a machine/clock3. (nie puścić) to keep- zatrzymać ucznia po lekcjach to keep a pupil in, to make a pupil stay behind after school- zatrzymać kogoś na kolacji/na zebraniu to make sb stay for dinner/for a meeting4. (pozbawić wolności) to apprehend, to detain 5. (zachować) to keep, to retain- zatrzymać sobie czyjąś książkę to keep sb’s book6. (uniemożliwić wydostanie się na zewnątrz) to retain- zatrzymanie moczu urine retention- zatrzymanie akcji serca a cardiac arrestⅡ zatrzymać się — zatrzymywać się 1. (stanąć w miejscu) to stop, to come to a halt a. a standstill- zatrzymać się w drzwiach to stop at the door- autobus zatrzymał się z piskiem opon the bus screeched to a halt- ten pociąg nie zatrzymuje się na twojej stacji this train doesn’t call a. stop at your station- czas zatrzymał się w miejscu przen. time came to a standstill a. halt2. (przestać funkcjonować) [zegar, motor] to stop 3. (zamieszkać na jakiś czas) to stay- zatrzymać się w hotelu/u kolegi/u siostry to stay at a hotel/at a friend’s house/with one’s sister- czy mogę się u was zatrzymać na dwa dni? can I stay with you for two days?, can you put me up for two days?■ jego wzrok zatrzymał się na kimś/czymś a. zatrzymał na kimś/czymś spojrzenie a. wzrok he fixed his gaze on sb/sth- zatrzymać coś dla siebie to keep sth to oneself- jest w ciąży, ale zatrzymaj to dla siebie she’s pregnant, but keep it to yourselfThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zatrzym|ać
См. также в других словарях:
puścić — 1. pot. Puszczać gazy, euf. wiatry, posp. bąki, puścić bąka «wydalać, wydalić, wydzielać, wydzielić gazy fizjologiczne przez odbyt»: (...) wszyscy udawali, że śpią, chrapali, puszczali bąki, przewracali się z chrzęstem sienników. W. Kowalewski,… … Słownik frazeologiczny
ruch — m III, D. u; lm M. y 1. «zmiana położenia punktu materialnego (ciała) w stosunku do innych punktów dokonująca się w czasie; posuwanie się, przesuwanie się w pewnym kierunku» Ruch ciał w przestrzeni. Obserwować ruch spadającego przedmiotu. ∆ anat … Słownik języka polskiego
ruch — 1. Być w ciągłym ruchu «prowadzić ożywiony tryb życia, krzątać się, biegać, zajmować się wieloma sprawami»: Jesteś w ciągłym ruchu, zabiegana, zaaferowana, pracująca nierówno „zrywami”, zamyślasz się (...) a potem nagle znowu okazujesz niezwykłą… … Słownik frazeologiczny
puszczać — 1. pot. Puszczać gazy, euf. wiatry, posp. bąki, puścić bąka «wydalać, wydalić, wydzielać, wydzielić gazy fizjologiczne przez odbyt»: (...) wszyscy udawali, że śpią, chrapali, puszczali bąki, przewracali się z chrzęstem sienników. W. Kowalewski,… … Słownik frazeologiczny
puszczać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, puszczaćam, puszczaća, puszczaćają, puszczaćany {{/stl 8}}– puścić {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIb, puszczę, puszczaćci, puść, puszczony {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przestawać… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
młynek — m III, D. młyneknka, N. młyneknkiem; lm M. młyneknki 1. «urządzenie (lub część urządzenia) służące do mielenia, rozdrabniania, przerabiania głównie produktów spożywczych, np. wysuszonych ziaren roślinnych» Młynek ręczny, elektryczny. Młynek do… … Słownik języka polskiego
młyniec — m II, D. młyńca; lm M. młyńce, D. młyńców «nagły, szybki ruch wirowy, obrót, wywinięcie czymś; w fechtunku: cios poprzedzony takim ruchem broni» Karkołomny młyniec. ◊ Puścić coś młyńcem; wywinąć, wykręcić młyńca (czymś) «wprawić coś w ruch… … Słownik języka polskiego
motor — m IV, D. u, Ms. motororze; lm M. y 1. «mechanizm przetwarzający określony rodzaj energii (np. energię elektryczną, cieplną) na energię mechaniczną; silnik» Motor elektryczny, parowy, spalinowy. Praca, siła, moc motoru. Huk, ryk motorów. Motor… … Słownik języka polskiego
puszczać — ndk I, puszczaćam, puszczaćasz, puszczaćają, puszczaćaj, puszczaćał, puszczaćany puścić dk VIa, puszczę, puszczaćcisz, puść, puszczaćcił, puszczony 1. «przestawać trzymać ręką, zwalniać uchwyt, wypuszczać z ręki» Puszczał rękę dziecka i… … Słownik języka polskiego
wypuścić — dk VIa, wypuścićpuszczę, wypuścićcisz, wypuścićpuść, wypuścićcił, wypuścićpuszczony wypuszczać ndk I, wypuścićam, wypuścićasz, wypuścićają, wypuścićaj, wypuścićał, wypuścićany 1. «przestać trzymać coś (zwykle w ręce, w rękach) zwalniając uchwyt;… … Słownik języka polskiego
koło — I n III, Ms. kole; lm D. kół 1. «część płaszczyzny ograniczona okręgiem; w terminologii matematycznej: zbiór wszystkich punktów płaszczyzny, których odległość od ustalonego punktu, zwanego środkiem koła, jest mniejsza lub równa danej liczbie… … Słownik języka polskiego